the final exhibition of the first period of the
MONDAY, MAY 27, 2013 @8:00pm
Rruga Karl Gega, Blloku i Magazinave,Tirana, Albania
The presentation of projects done during their residency in Tirana.
The T.I.C.A. AIRLAB ARTISTS:
- Tekla Aslanishvili (Georgia) // DREAMS COME TR(UE)
The video-installation DREAMS COME TR by Tekla Aslanishvili focuses on the specific development of the housing system in Albania that began after the collapse of communist regime in 1990 and emerged into an urban phenomenon characterized by oversized, unfinished houses in the suburbs of Tirana.
For her project, the artist invited several local families, living in half-completed houses, to take part in a collective family photograph framed by a unfinished housing unit located in Kombinat, the southwestern suburb of Tirana. The video that documents the photo shoot in process, is combined with the glowing inscription DREAMS COME TR, installed on the upper edge of the projection in order to (re)create the signboard aesthetics of the image. The incompleteness of the text emphasizes the failure of the post communist society's response to “freedom” and liberalized economy.
The project DREAMS COME TR allows for an observation of the urban reality of Tirana through the lenses of its symptoms of drastic political and economical changes during the last decades. The wave of unfinished houses that emerged from the beginning of the 1990ies, can be read like accidental monuments, symbolizing collective dreams and disappointments of the society. In response, DREAMS COME TR offers a distinct glimpse on how the aspiration for individuality and pursuit of dreams has transformed into this unique public reality.
- Gjorgje Jovanovik (Macedonia) // THEY ALL WAIT FOR ME TO PAY
THEY ALL WAIT FOR ME TO PAY is an attempt to connect the past and the present by using the format of singing and story telling. The voice of the past incorporated in the unique form of Iso-Polyphonic singing with the voice of the present expressed in the poetry of young poet Rubin Beqo, but also the voice of all the people willing to articulate their opinions and positions regarding the current conditions and problems of their everyday life. THEY ALL WAIT FOR ME TO PAY is an attempt to think about the current conditions and the recent past, the turbulent times of changing systems, the loss or lack of communication and understanding in the neoliberal context.
The project is developed in two stages. The first part is a collaboration of the Iso-Polyphonic* group Ansambli Polifonik Demir Zyko and the young poet Rubin Beqo. The second part takes shape as an event on the opening night of the exhibition PARTICIPATION – PARTICIPATORY PRACTICES AS ARTISTIC STRATEGY that will gather all the people who want to take the chance to express their social and political observations of the current condition in Albania by different forms of performances.
*Iso-Polyphonyc music is inspired by the archaic phenomenon of “crying” (“vajtim” in Albanian,) It is one of the most important strands of the musical and cultural heritage of Albania. It is about people who speak and sing at the same time, that is, an important and unique part of the oral history of Albania.
- Edit Pulaj (Albania) // PINK PARTISANS
Under the shade of the olive tree ,
by the junction of Lana bridge and Pazari i RI,
surrounded by tray’s of cheese pastry,
2 ladies knit the rainbow, in size 43.
―Edit Pulaj
How to tame a social unease, how to domesticate what is considered off or out of the ordinary, or, presumably, simply taken for non-existent? How to initiate an attitude change without patronizing or threatening the traditional perceptions of right or wrong, black or white, how negotiate the in-betweens? Could one start with “the feet” in order to reach the “heart” and the “mind” of the matter?
Drawing on her practice as a painter, the artist Edit Pulaj takes the colors of the LGBT flag as a point of departure for a commissioning of objects that are ready for function: traditional knitted slippers, a familiar and characteristic object of Albanian home. Discharging the prominent rainbow flag from its original symbolic content, Pulaj extracts the colors Pink | Red | Orange | Yellow | Green Indigo Blue | one by one in order to splash them over the city, tagging with generous randomness the markets, back alleys, beaches or football fields.
The slippers that range in size and colors only reveal their original reference point if displayed together, in their collectivity. As singular objects however, they develop a “private life” of their own. Following a strategy of integration rather than persuasion, Pulaj is keen to let the object out of hands. The emphasis of PINK PARTISANS does not lay on the actual decryption of the LGTB flag, but on the fact that the slippers will find their way into the Albanian homes of today as objects of utility, with each of them carrying a story in their own right. It’s eventual becoming – a tool against homophobia, a merchandise article, an urban legend, a tourist souvenir – is tendentious.
- studio203 (Stefano Romano / Italy, Eriselda Çobo / Albania, Guido Affini / Italy) // VOID³
VOID³ is based on some keywords that are currently swirling through our minds which are: void, full, pressure, occupation, claim. Furthermore, the inspiration came from David Harvey’s book on Capitalism against "the right to the city" in which the British Marxist theorist observes that land use is the largest and most effective chance for capital to expand and create surplus value thanks to the huge opportunities for speculation this field offers. Harvey also states that all major economic crises that have hit the western system arose from the crisis in the construction sector.
By mixing these considerations and the various terms we had in mind we came up with the idea to realize an artwork about full and empty space. We have structured the work in two opposite and consequent moments, the "full" and the "void" mixed together through an action and a sound.
The performance consists in continuously inflating, deflating, and re-inflating a (red) balloon so that the performers’ lung capacity becomes a metaphor of their right and ability to assert a personal living space, one’s own piece of land. The balloon becomes a metaphor for the physical space that each of us occupies within the city. The act of inflating and deflating the balloon and the effort of repeating this action over and over again is also accompanied by the sound of breathing that eventually becomes gasping and by the sound of the air coming out of the balloon when it's deflating and which is part of the construction of the sound of full and void.
The sound literally plays these two moments, in a symbolic and abstract composition that is intertwined with the video in a constant oscillating movement. We worked redoubling and indenting the sound in such a way to highlight once more the full/void concept, capturing the emotions on performers’ faces.
It is like if it emerged the inner rhythm of the performers, the heartbeat, and the thought which are never in agreement to the biological rhythm. It is if the physical effort speeded up the inner rhythm.
“ARDHJE” ARTISTS-IN-RESIDENCE:
- Driant Zenli (Albania / Italy) // DAVID WITHOUT GOLIATH
Any action causes a reaction and each reaction builds a relationship. In this case, David without Goliath is a performative action, which will be held during the opening of exhibition involving and excluding the public on it. Everything starts from a very simple, but at the same time violent gesture of throwing an object toward someone. The performance will take place only when the audience meets the artwork and the artwork meets the audience.
- Henrjeta Meçe (Albania / Canada) // LOOKING INTO THE FUTURE!
The Balkans is known to be a coffee culture – a culture that revolves around coffee drinking – where coffeehouses are seen as social, artistic and intellectual hubs. While, in many urban centers it is common to see several coffeehouses within walking distance of each other, in Tirana one sees them within pausing distance. But, at this time in Tirana there is more to the coffee than just socializing.
It is election time. And, polls have a lot of say about the future of the masses. They determine if, one gets to keep or, lose his job overnight. Although, the economic future of the masses remains very uncertain, locals have a way of looking into it while, enjoying a nice cup of coffee. They read their futures in the grains of a Turkish coffee residue. If, the grains are red they have nothing to worry about; and if, they are black well, tomorrow’s cup might read better.
This participatory project is a reflection of the country’s current situation. In an attempt to express a nation-wide post-election anxiety, the artist announced free coffee-cup reading sessions to the general public. Although, the participants were informed the artist did not have any coffee-cup reading skills and that for the most part the reading would entail making-up stories, there was a lot of public participation interest on this project.
***
The AIRLAB residency program is made possible through the generous support of Prince Claus Fund for Culture and Development. And is also supported by: FAVA – Foundation for Albanian Visual Arts across borders.
*****
ekspozitën përmbyllëse të periudhës së parë
E HENE, 27 MAJ, 2013 @20.00hr
Rruga Karl Gega, Blloku i Magazinave,Tirana, Albania
Prezantimi i projekteve të realizuar gjatë periudhës së rezidencës në Tiranë.
ARTISTËT E T.I.C.A. AIRLAB
- Tekla Aslanishvili (Gjeorgji) // ËNDRRAT BËHEN REALITET
Video-instalacioni i artistes fokusohet në specifikën e zhvillimit të banesës në Shqipëri pas rënies së regjimit komunist. Fenomeni i shtëpive të stërmëdha të papërfunduara të periferive të Tiranës ka tërhequr vëmëndjen e artistes e cila ka ftuar famljet të pozojnë për një foto familiare në ballkonet e njërës prej tyre në zonën e kombinatit.
Titulli i projektit “Endrrat bëhen realitet” është një stukturë e ndritëshme e vendosur në çatinë e shtëpisë të projektuar në përmasa të mëdha, mbi kokat e banorëve që pozojnë në ballkonet e saj nënvizon dështimin e sistemit komunist dhe lartëson përgjigjen e shoqërisë ndaj lirisë dhe libelarizimit të ekonomisë.
Projekti përpiqet të vezhgojë realitetin urban të Tiranës si një sindromë të ndryshimeve drastike social –politike të dekadave të fundit. Vala e shtëpive të papërfunduara që filluan të ngrihen në fillim të viteve 90 vazhdon të rritet çdo ditë. Ato janë monumente , që simbolizojnë njëkohësisht ëndrrën kolektive dhe zhgenjimet e shoqërisë dhe tregojnë se si aspirata individuale për të ndjekur një endër ka ndërtuar një realitet publik unik.
- Gjorgje Jovanovik (Maqedoni) // TË GJITHË PRESIN QË UNË T'I PAGUAJ
Projekti i Jovanovik synon të lidh të shkuarën me të tashmen, duke përdorur të kënduarin dhe të treguarin me rimë (poezinë). Zëri i të shkuarës këndon në iso-polifoni , - në formën më unike të të kënduarit- si pëlqen ta quaj autori, tekste që burojnë nga e sotmja,të shkruara me sarkazmë dhe ironi fine nga Rubin Beqo, por njëkohësisht artikulon edhe opinionet dhe pozicionimin e shoqërisë në lidhje me problematikën e jetës së përditshme.
Projekti sjell në vëmendje situaten egsituese dhe reflekton mbi të shkuarën e afërt të ndryshimeve të mëdha, mungesën e komunikimt dhe mirëkuptimit në kontekstin neoliberal.
Në bashkëpunim me ‘‘Ansamblin polifonik Demir Zyko’’ artisti ka ndërtuar pjesë e parë të projektit që do të ndiqet nga një performace në hapjen e ekspozitës ku njerzit do të ftohen të shprehin qasjet e tyre mbi situatën social - politike në vend në forma të ndryshme e të lirshme të të performuarit.
- Edit Pulaj (Shqipëri) // PARTIZANËT PINK
Nën hije t'ullirit,
Aty n’kryqëzim-Lana, Pazar i ri,
Me tava byreku rrethuar,
2 nëna thurin ylberin, në mase 43
―Edit Pulaj
Si mund të zbutësh një shqetësim social ? Si të pranosh atë që konsiderohet jashtë normës ose apriori in-egzistente?
Projekti i artistes sugjeron qasje që marrin përgjegjësi të nisin një ndryshim të sjelljes, pa pretenduar dominim apo kërcënuar perceptimet tradicionale mbi atë ç’është e mirë apo e keqe ,e bardhë apo e zezë !? Artistja kërkon forma për të negociuar të mesërmen, duke filluar me - “këmbën e çeshtjes”- për të mbërritur më pas tek mendja dhe ndjeshmëria.
Duke ndjekur praktikën e saj si piktore ,Edit Pulaj merr ngjyrat e flamurit LGBT si pikënisje për krijimin e një seri objektesh të gatshme për funksion/përdorim. Papuçet/çorapët tradicionale të thurura me dorë marrin simbolikisht një nga një ngjyrat e ndritshme të flamurit të ylbertë , dhe në gjithësinë e tyre, të ndyshme në masë dhe ngjyrë, të ekspozuara bashkë, ato zbulojnë me forcë pikën e tyre të referencës.
Ndërsa ato bëjnë ‘një jetë private” të tyren si objekte veçmas, të veshura kudo nga kushdo ato funksionojnë si monumente të pranimit publik që pritet të vijë. Partizanët Pink, nuk ka për qëllim edukimin publik ose përdorimin si mjet politik për t‘u pranuar dhe kërkuar barazi, por është një përpjekje e ngarkuar poetikisht ,që synon të levizi mekanizmin shoqëror.
Thelbi i projektit nuk qëndron tek deshifrimi i flamurit të komunitetit LGBT, por në faktin së si këto objekte, (papuçet) gjejnë rrugën e tyre në shtëpitë shqipare qysh prej gjithmonë, dhe se si ato bëhen rastësisht pjesë e jetës, aktiviteteve,dhe intimitetit të njerzve. Mbi të gjitha ky projekt është një qasje estetike, njolla e spektrit të ngjyrave në mendësinë sociale.
Duke synuar strategjinë e integrimit me shumë se atë të bindjes, Edit Pulaj është e gatshme t‘i lerë këto objekte në liri të plotë .Partizanët Pink, mund të jenë shenjë e diçkaje që pritet të vijë , një suvenir i shëndritshëm për turistë, nje artifakt kundër homofobisë,ose një legjendë urbane që është duke ndodhur, ato janë objekte tendencioze.
- studio203 (Stefano Romano / Itali, Eriselda Çobo / Shqipëri, Guido Affini / Itali) // VOID³
Frymëzuar nga artikulli i David Harvey : ‘E drejta mbi qytetin’, vepra e kolektivit hulumton mbi hapësirën bosh, presionin, okupimin, afirmim. Harvey, teoricieni Marksist anglez pohon se: - shfrytëzimi i territorit është mundësia më e madhe dhe më efikase për kapitalin për tu zgjeruar dhe krijuar teprica për shkak të mundësive të mëdha spekulative që kjo fushë ofron”- dhe nëvijëzon se; - të gjitha krizat e mëdha ekonomike që kanë goditur sistemin perëndimor, kanë lindur nga kriza e sektorit të ndërtimit”.
Duke përzier këto konsiderata mbi hapsirën kolektivi studio203 i përbërë nga artistë dhe arkitekt ka krijuar Void³ një punë që flet për hapësirën plot dhe hapësirën bosh.
I strukturuar në dy momente të kundërt dhe në vazhdim, njëri metaforë e (hapësirës) “plot” dhe tjetri i (hapësirës) “bosh” vijnë së bashku nëpërmjet aksionit dhe tingullit.
Performanca e personazheve që fryjnë dhe shfryjnë në vazhdimësi një tullumbac të kuq, i japin formë me kapacitetin e mushkërive të tyre, asaj që është një metaforë e së të drejtës dhe mundësisë personale për të zënë/shfrytëzuar hapësirën/territorin ku jetojnë. Kështu tullumbaci bëhet metafora e hapësirës fizike që zë secili në terësinë e qytetit. Tingulli i frymëmarrjes që vështirësohet gjithmonë e më tepër nga aksioni i personazheve, dhe sforcimi i përsëritjes së tij, bëhen kolona zanore e pjesës plot dhe bosh.
Ky tingull i ndërthurur me videon në një lëvizje konstante lëkundëse luan midis bosh–plot në një kompozim simbolik dhe abstrakt, ku emocionet në fytyrat e personazheve tregojnë nëpërmjet sforcimit fizik mendimet të cilat kurrë nuk janë në një gjatësi vale me ritmin biologjik.
&
“ARDHJE” ARTISTËT-NË-REZIDENCË:
- Driant Zeneli (Shqipëri / Itali) // DAVIDI PA GOLIAN
‘‘Çdo veprim shkakton një reagim dhe çdo reagim ndërton një marrëdhënie’’ pikërisht mbi këtë aksiomë e ngre artisti, veprën që është në thelb një veprim performues, i cili edhe përfshin edhe përjashton publikun prezent gjatë performancës. Gjithçka fillon nga një gjest shumë i thjeshtë, por në të njëjtën kohë i dhunshëm, ku përfshihen objekte që hidhen, por jo shënjestra që ato duhet të arrijnë/prekin. Vepra merr sens vetëm kur takohet me publikun dhe pikërisht prej kësaj marrdhënie vertetohet egzistenca e saj.
- Henrjeta Meçe (Shqipëri / Kanada) // VËZHGIME TË SË ARDHMES!
Balkani në përgjithësi njihet si një rajon ku kafeja zë vend thellësisht në kulturën lokale—një kulturë që vërtitet rreth kafeve , dhe ku kafenetë funksionojnë si qendra sociale, artistike dhe, intelektuale. Nëse, në shumë qëndra urbane është e zakonshme të shohësh disa kafene brënda një blloku banimi, dendësia e tyre në Tiranë është mbresëlënëse.
Në kontekstin lokal aktual të Shipërisë, atë të zgjedhjeve elektorale, ku shoqëria reflekton shqetësimin për të ardhmen në forma ndryshme, qasja e artistes mbi kulturën e kafesë merr një konotacion të veçantë.
Ajo thirri publikun të marrë pjesë një seance leximi falas të filxhanit të kafesë. Edhe pse, pjesëmarrësit u informuan se artistja nuk ka asnjë aftersi për të lexuar finlxhanin, dhe se e gjitha kjo do të ishte një trillim, çuditërisht njerzit treguan interes për t‘u përfshirë, duke treguar kështu për një nevojë të madhe për të ndarë një shqetësim të përbashkët që lidhet me të ardhmen, paçka se në një situatë fiksionale.
Shënjat e kësaj mardhenie janë të ekpozuara si artifakte ironike të mungesës së stabilitetit të shoqërisë për shkak të polikës në vend, fakt ky i cili shtyn njerzit të kerkojnë të mësojnë për të ardhmen në forma arkaike që edhe pse janë pjesë e kulturës së tyre, tingëllojnë gati grotesk.
***
**********************************************************